Naar verwachting zal de vergrijzing op termijn zorgen voor een grote krapte op de arbeidsmarkt in Fryslân. Het aantal vacatures per 1.000 banen laat tot medio 2022 een forse stijging zien en neemt daarna af. Deze daling heeft te maken met de afnemende conjunctuur, de economie vertraagt zowel landelijk als in de provincie. Dit blijkt uit gegevens van de monitor Werk, die is geüpdatet met nieuwe cijfers.
In de monitor Werk komt zowel de vraag als het aanbod van arbeid aan bod. Bij de vraag naar arbeid gaat het om banen en vacatures. Het aantal banen in Fryslân is in 2022 nog gegroeid, vooral in de Horeca, ICT, Bouw en Cultuur, sport en recreatie. Belangrijke stuwende sectoren voor de werkgelegenheid zijn industrie, landbouw, de bouw en zakelijke dienstverlening.
De meeste vacatures staan open bij ICT-beroepen, Openbaar bestuur, veiligheid en juridische beroepen en Zorg en welzijn beroepen (Planbureau Fryslân, 2023 Blue Delta Monitor – Schoon, gezond en gelukkig Fryslân). Er is ook veel vraag naar technische beroepsgroepen, zoals monteurs en ingenieurs. Echter, voor 2023 laten de kwartaalberichten van het CBS over vacatures een daling van de conjunctuur zien. Deze daling zet volgens het UWV in 2024 door (UWV, 2023, Regio in Beeld 2023 (werk.nl).
Het aanbod van arbeid gaat over de inwoners van Fryslân die werken of werkloos zijn. De arbeidsparticipatie is in 2022 iets gestegen (van 68,8% in 2021 naar 71,6 % in 2022), maar ligt nog altijd onder het landelijke niveau (72.2% in 2022). De werkloosheid is in Fryslân gedaald en in 2022 is het gelijk aan het landelijke percentage (3,5%).
De Friese beroepsbevolking is vaker dan landelijk middelbaar opgeleid en dit verschil wordt de laatste jaren ook iets groter. Dat komt met name omdat het aandeel hoogopgeleide werknemers in Fryslân stabiliseert. De groep mensen met een WIA, AOW of Wajong is even groot als in 2021 (circa 27.000 mensen).
Op de lange termijn wordt een groot tekort aan arbeidskrachten verwacht. Door de vergrijzing (zie ook de bevolkingsprognose in onze monitor Bevolking) houdt de krapte aan en blijft deze een structurele uitdaging (Regio in beeld, UWV, 2023). Een oplossingsrichting is mogelijk het activeren van onbenut arbeidspotentieel (CBS 2023; UWV 2023). Dat zijn mensen zonder werk die (tijdelijk) niet beschikbaar zijn of naar werk zoeken. Ook voor bovengenoemde groep arbeidsbeperkten (WIA, AOW en Wajong) geldt dat ze mogelijk een rol op de arbeidsmarkt kunnen spelen en zo bijdragen aan het oplossen van de krapte op de arbeidsmarkt.
Fryslân heeft in vergelijking met de rest van Nederland het laagste percentage vaste contracten en het hoogste percentage flexibele werkverbanden. Opmerkelijk is dat Fryslân het laagste percentage tevredenheid met het huidige werk of de huidige baan heeft, het hoogste percentage dat actief op zoek is naar een baan bij een (andere) werkgever en de hoogste mate van bereidheid om van werkgever te veranderen (Nationaal salarisonderzoek 2023).
De monitor Werk laat zien dat de banengroei in Fryslân doorzet in 2022. De Friese arbeidsmarkt kenmerkt zich door krapte, net als landelijk. De werkloosheid is verder gedaald. De werkenden zijn vaker dan landelijk middelbaar opgeleid en uit de monitor blijkt dat dit verschil iets groter wordt. Dat komt met name omdat het aandeel hoogopgeleide werknemers in Fryslân stabiliseert.
Planbureau Fryslân blijft de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt volgen en gaat in 2024 nader onderzoek doen naar werk en de regionale economie. Bekijk onze beschikbare kennis over werk in Fryslân bij de monitor Werk.
Voor vragen over deze cijfers kunt u contact opnemen met:
Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie
Deze site is standaard ingesteld op 'cookies toestaan", om je de beste mogelijke blader ervaring te geven. Als je deze site blijft gebruiken zonder je cookie instellingen te wijzigen, of als je klikt op "Accepteren" hieronder, dan geef je toestemming voor het gebruik van Cookies.