Afgelopen woensdag 1 oktober bracht het Toekomstsymposium Fries Geluk bestuurders, onderzoekers, ondernemers en betrokken inwoners samen op Campus Fryslân in Leeuwarden. Het symposium, georganiseerd door Planbureau Fryslân, stond in het teken van één centrale vraag: hoe behouden én versterken we het Friese geluk in de toekomst?
Directeur-bestuurder Arjen Droog opende de bijeenkomst met de constatering dat Fryslân voor grote maatschappelijke keuzes staat. “De toekomst vraagt om samenwerking, kennis en moed om koers te bepalen,” stelde hij. “De urgentie is groot, ook al gebeurt er veel moois: we zullen ook pittige keuzes moeten maken.”
Senior onderzoeker Mandy Bosma presenteerde vervolgens resultaten uit een nieuw onderzoek dat in de loop van oktober gepubliceerd wordt. Dit liet zien dat voor inwoners van Fryslân voor nu en in de toekomst vooral de woningmarkt, gezondheidszorg, klimaat en milieu, en bestaanszekerheid en betaalbaarheid de belangrijkste maatschappelijke onderwerpen zijn. De onderzoeker benadrukte hierbij: “Hoewel er veel overeenstemming is over de belangrijkste onderwerpen, zien we ook duidelijke verschillen tussen bijvoorbeeld jongeren en 75-plussers. Het is goed om hier aandacht voor te hebben.”
Hoogtepunt van de middag was de presentatie van het pamflet Fries Geluk door Sybrand Buma, burgemeester van Leeuwarden. In zijn pamflet roept hij op om gezamenlijk keuzes te maken voor een toekomstbestendig Fryslân. Fryslân staat op een kantelpunt: de traditionele economische pijlers (landbouw, industrie, financiële sector) verzwakken, de bevolking vergrijst en krimpt, en daarmee komt ook het ‘Friese geluk’ onder druk te staan. Alleen door gezamenlijke vernieuwing, samenwerking en scherpe keuzes kan de provincie haar identiteit, mienskip en brede welvaart behouden en versterken.
De eerste gedrukte pamfletten werden overhandigd aan Arjen Droog en gedeputeerde Friso Douwstra, die namens de provincie Fryslân een eerste reactie gaf. Hij onderstreepte onder andere het belang van onafhankelijke onderzoek door het planbureau. Daarnaast noemde hij de ontwikkeling van de Economic Board Fryslân. Dat is een uitstekende plek om de economische ambities van Fryslân gezamenlijk op te pakken.
Tijdens het panelgesprek gingen bestuurders en experts met elkaar en met het publiek in gesprek over de rol van samenwerking in deze toekomst.
Ook na afloop bleef het gesprek gaande. Aanwezigen deelden ideeën over hoe onderzoek, beleid en lokale initiatieven elkaar kunnen versterken om het Friese geluk te behouden. De wens om hier samen verder vorm aan te geven klonk duidelijk door.
Het symposium bood zo niet alleen inzichten, maar ook een startpunt: een gezamenlijke beweging richting een veerkrachtige toekomst voor Fryslân.
Het symposium is een vervolg op het onderzoek ‘Fries geluk onder druk’ (november 2024), dat vorig jaar vanuit Planbureau Fryslân is gepubliceerd. Lees hier verder over deze publicatie. Het pamflet ‘Fries Geluk/Frysk Gelok’, dat is geschreven door Sybrand Buma, neemt het concept Friese paradox als uitgangspunt en is onder andere gebaseerd op dit onderzoeksrapport.
Foto’s: Mitch de Pon
